ELKE OMSCHRIJVING VAN
GOD IS TE BEPERKT
Sinds kort is Maria Bolijn voorganger van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Vaassen. Met de antwoorden op onderstaande vragen stelt zij zich voor.
door Erik Jan Tillema
Waarom ben je dit werk gaan doen?
Het leven zit vol verrassingen. Ik ben geen theoloog en had niet gedacht dit werk ooit te gaan doen. Ik was familierecht-advocaat /scheidingmediator en ik ging elke dag met plezier naar mijn werk (nee, ik lieg niet!). Maar ik zocht nóg iets. Zingeving? Het
moest in ieder geval niet te zwaar zijn en ook niet te zweverig. Enkele jaren voor ik stopte met werken vond ik dat ‘iets’ in de opleiding vrijzinnig pastoraat (OVP) in Bilthoven. Mijn stage liep ik in Vaassen en toen daar kortgeleden een vacature kwam, was het opstapje van gastvoorganger naar ‘echte’ voorganger gauw
gemaakt.
Wat is jouw achtergrond, ben je zelf in een vrijzinnig milieu opgegroeid?
In Den Haag, waar ik in de jaren zestig opgroeide, was het
kerkelijk leven voor mijn gevoel niet moeilijk. Onze – enigszins
vrijzinnig – hervormde wijkpredikant had zelf een buitenkerkelijk
gezin. Ik herinner me nog hoe hij op een jongerenbijeenkomst
enkele langharige Provo’s had uitgenodigd, van de destijds
bekende protestbeweging. Alles kon. Mijn vriend was katholiek
en ons huwelijk werd oecumenisch gevierd. Geen probleem. Pas
later begreep ik dat dat niet overal in Nederland zo ging. Onze
drie dochters zijn ook weer elk hun eigen weg gegaan. Maar ze
wilden vorig jaar wel per se bij mijn intrededienst zijn!
Wat is voor jou typisch vrijzinnig?
Van mijn stagebegeleidster, Marianne Visch, leerde ik dat het
enige vrijzinnige dogma is dat er geen dogma’s zijn. Dat is een
belangrijk kenmerk denk ik. Maar er zijn natuurlijk wel bepaalde
uitgangspunten. Zo is voor mij een typisch vrijzinnig uitgangspunt
dat mensen elkaars levensvisie of geloofsovertuiging
respecteren en dat zij de bereidheid hebben om naar elkaar te
luisteren zonder elkaar te veroordelen of proberen elkaar te
‘bekeren’. En wat mij betreft geldt dat ook voor mensen die er zelf
wél dogma’s op na willen houden. Zolang je elkaar respecteert
moet dat passen in een vrijzinnige omgeving.
Welk bijbelse verhaal blijft jou altijd bij (en waarom)?
De verloren zoon. Ook in mijn intrededienst heb ik daarnaar
verwezen. De rol van elk van de beide zoons is herkenbaar, zo
menselijk: de oudste met zijn moeilijke karaktereigenschappen
waardoor hij misschien nog wel meer is vastgelopen dan de
jongste. En daartegenover dat vreemde gedrag van die vader die
alleen maar wacht en niet oordeelt als zijn zoon terug is, zo
anders dan een mens zich zou gedragen. Daarin zit iets
wonderlijks vind ik, iets van mystiek. Voor mij symboliseert dat
het verticale lijntje: er is tóch meer, het leven in de wereld is niet
alleen wat we zien.
Hoe zou jij God/god willen omschrijven?
Niet. Elke omschrijving zou te beperkt zijn omdat die niet anders
kan zijn dan de neerslag van wat ik met mijn door tijd en ruimte
beperkte vermogen ervan kan maken. We hebben nu eenmaal
geen andere beeldvorming dan via ons bewustzijn, al maak je
God nog zo multi-interpretabel. Een omschrijving zou geen recht
doen aan het onbeschrijfelijke. Dan zeg ik liever met Wittgenstein:
‘Wovon man nicht sprechen kann, darüber muss man schweigen’.
Interview uit VrijZinnig: maart 2023 (VVP)