Lezing: ‘Rusland & Oekraïne’

Een oorlog tussen twee landen met elk een eigen trauma.

Woensdag 26 oktober 2022
Prof.dr. Katja Tolstoj

De ontmenselijking van deze oorlog raakt ons en houdt ons allemaal bezig. Volgens Katja Tostoj worden er traumatische en eeuwenoude wonden opengereten. Zij ziet de landen die tot 1990 de Sovjet-Unie vormden als ‘posttraumatische samenlevingen’. Want een trauma is een pijn die voortduurt, opgeslagen ligt en chronisch blijft sluimeren als een veenbrand.
Er hoeft maar iets te gebeuren of die pijn openbaart zich weer. Rusland was na 1990 geen wereldmacht meer en gekrenkte trots werd een trauma. Oekraïne herinnerde zich nog maar al te goed de ondervonden terreur en angstcultuur van het communisme.
Belangrijk is dat deze trauma’s onderkend en ter sprake wor-den gebracht in de gesprekken die uiteindelijk tot vrede moeten leiden. Ook laat deze oorlog zien hoe belangrijk religie is in deze eeuw, want straks komen in Rusland en Oekraïne de vragen naar schuld en verzoening aan de orde. Daar heeft de christelijke traditie ervaring mee.

Katja Tolstoj is hoogleraar theologie en religie in post-trauma samenlevingen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij is geboren in Rusland.